Riejanne schrijft: Geen afscheid, maar een nieuw begin

Van de week opende ik Facebook en de schrik sloeg me om het hart. Ik las dat een goede vriend van vroeger was overleden en dat haalde gelijk enorm veel herinneringen naar boven. Het eerste wat in me opkwam was zijn zusje opzoeken op Facebook en haar een berichtje sturen. Zijn zusje, met wie ik vroeger ook nog een jaar in de klas had gezeten voor ik haar broer leerde kennen. Haar broer over wie ik een aantal dingen had gehoord die in zijn nadeel waren en ik destijds schaamteloos partij koos voor mijn vriendinnen die die dingen vertelden. Ik was een jaar of 16 á 17 in die tijd en loyaal aan mijn vriendinnen. Tot het moment dat een van hen vertelde dat hij nu ook bij ons op school zou komen. Ik had mijn oordeel al klaar, want ik zou hoe dan ook voor mijn vriendinnen kiezen……

Het nieuwe schooljaar ging ik nietsvermoedend naar school en ontdekte dat hij bij mij in de klas zat. Die jongen die ik op voorhand al veroordeeld had en oh wat had ik het fout. Binnen een uur moest ik mijn vriendinnen bekennen dat ik wist wat ik gezegd had, maar daar nu op terug kwam. We klikten echt vanaf het eerste moment. Zaten in de klas naast elkaar, zochten elkaar in de pauzes op, maar ook buiten school. Konden heerlijk met elkaar sparren, om en met elkaar lachen en bakkeleien als de beste! Al die herinneringen kwamen nu weer terug, momenten die ik koester, omdat ze zo waardevol waren/zijn. Hij belde soms gewoon aan en riep dan gelijk: “Ben onderweg naar een afspraak hoor, maar kom je even een knuffel geven.” Hoe mooi en hoe bijzonder!

Na ons examen bleven we contact houden en hij was erbij bij mijn volgende diploma-uitreiking. Totaal onverwachts, maar wat vond ik dat geweldig! Ook de jaren daarna hielden we contact al werd het wel minder. Hij maakte keuzes die ik niet begreep, maar wel respecteerde, het was immers zijn leven. Hoewel we elkaar daarna niet meer echt zagen, geen concrete afspraken meer maakten, bleef het goede tussen ons bestaan. We vonden elkaar op Facebook en als we elkaar zagen was er altijd die ouderwetse knuffel alsof er geen jaren tussen ons had gezeten. Aan die onverwachtste ouderwetse knuffels is dan nu een einde gekomen, omdat zijn tijd er helaas op zit, maar in gedachten neem ik die knuffels voor de rest van mijn leven mee…

Terug naar het berichtje dat ik zijn zusje stuurde. Ze reageerde gelijk en vroeg me of ze me op een later moment bij mocht praten omdat ze aan het werk was. Vanmiddag was dat moment. Alsof er niet een gat van 30 jaar tussen ons zat belde ze me op en waren we gelijk ruim anderhalf uur in gesprek. Haalden herinneringen op aan haar broer, aan hoe dingen soms lopen in het leven en dat je dat niet altijd in de hand hebt, maar ook over hoe ons leven sindsdien verlopen was. Hoe bijzonder dat we elkaar daarin vonden, aan een half woord genoeg hadden en het gesprek al heel snel vertrouwelijk werd, alsof we elkaar de dag ervoor nog gesproken hadden. Hoe we persoonlijke dingen deelden die je normaal niet vertelt aan iemand die je net ontmoet…

Hoe we elkaar begrepen wat haar broer betreft, maar ook haar kijk op de vriendschap tussen haar broer en mij. Mooi om te horen dat zij voelde dat haar broer en ik evenwichtig aan elkaar waren, dat ik hem de uitdaging bood die hij nodig had, maar altijd met de intentie dat we het beste met elkaar voor hadden, hoe zwart onze humor ook kon zijn.

En ondanks dat we nu afscheid moeten nemen van haar broer zorgt hij zelfs na zijn dood nog voor verbinding. Daar waar hij het levenslijntje los moest laten werden zijn zusje en ik weer verbonden met elkaar. Spraken wij af dat we elkaar gauw gaan ontmoeten om bij te kletsen, herinneringen op te halen en het leven te vieren, omdat we er beiden zo bewust van zijn dat het zo ineens afgelopen kan zijn.

Dit is geen afscheid, maar een nieuw begin….

Riejanne Zwiers.

Vinden jullie het leuk ons op Facebook te volgen?

Like dan onze pagina Samenlezenisleuker en word om mee te kletsen over boeken lid van onze echte gezellige boekengroep! En dat kan hier: Samenlezenisleuker 📚🥂

Riejanne schrijft: Dankbaar

Soms word ik ineens overvallen door een gevoel van dankbaarheid. Dankbaar voor alles wat ik heb en heb gehad, de kansen die ik kreeg, maar vooral voor de mensen in mijn leven. De mensen die altijd aan mijn zijde staan, zelfs toen ik er in een ingewikkelde periode in mijn leven niet voor hen was. Sterker nog, tijdens die periode had ik geen ruimte voor hen en nam volledig afstand. Toch was het altijd oké, bleef de deur voor me open staan en kwam er nooit een verwijt waar ik al die tijd was geweest.

Na jaren gingen we gewoon weer verder waar we destijds gebleven waren en voelde het contact weer als een warme deken. Hoe bijzonder dat je voor het eerst sinds jaren weer bij iemand thuiskomt, je gewoon achterom gaat, omdat je dat vroeger altijd deed en je een knuffel krijgt en vervolgens hoort dat het theewater al opstaat. En juist dat theewater raakte me zo, omdat zij na al die jaren nog steeds wist dat ik geen koffie dronk. Zoiets kleins, maar het voelde zo ontzettend groot en warm.

Geen vragen waar ik al die jaren was geweest, waarom ik niets meer had laten horen, maar gewoon het is oké. Als jij wil vertellen waarom je afstand nam, mag dat, maar voel je niet verplicht. Hoe zeldzaam zijn deze mensen? En ja, ik ben de gelukkige die hen in mijn leven mag hebben. Zij zijn echt goud waard en dan realiseer ik me weer hoe kostbaar en belangrijk vrienden zijn. Vrienden die je nemen zoals je bent, waarvoor je altijd goed genoeg bent en die de deur altijd voor je open hebben staan. Wat een rijkdom!

Nog bijzonderder is misschien wel het leeftijdsverschil van acht jaar. Dat is niet veel op onze leeftijd, maar als kind zijnde is dat een onoverbrugbaar verschil. Ik kwam als baby al in dat gezin en hun dochter was toen acht. Toch ontwikkelden wij een band en had ze altijd een plaatsje in mijn hart, zelfs tijdens de jaren dat we elkaar niet zagen.

De afgelopen maanden gebeurden er een aantal dingen waardoor wij nog meer naar elkaar toegroeiden. Iets wat ik vooraf nooit had kunnen bedenken. Ineens hadden we gesprekken die we nog nooit gevoerd hadden en konden elkaar zelfs nieuwe dingen vertellen, ondanks dat we elkaar eigenlijk al een leven lang kennen. Hoe mooi dat je jaren later een band nog meer kunt verdiepen, van elkaar kan leren, maar er ook gewoon voor elkaar kan zijn. Dat een half woord genoeg is om elkaar te begrijpen, zonder oordeel, sisters by heart.

Natuurlijk is zij niet de enige waar ik dankbaar voor ben, dat zijn er gelukkig meer, maar daar waar ik vroeger als puber zoveel mogelijk vrienden wilde hebben, denk ik daar nu heel anders over. Mijn echte vrienden kan ik nu op een hand tellen en dat is genoeg. Maar dat zijn dan ook de mensen waarvan ik weet dat ik ze midden in de nacht kan bellen als het nodig is en uiteraard geldt dat andersom net zo.

Een paar mensen waarmee ik deel wat er in me omgaat, die aan me zien hoe ik me voel, waarmee ik soms bots, gewoon omdat het kan. Die mensen die altijd eerlijk tegen me zijn, al doet de waarheid soms een beetje pijn. Maar juist omdat ze me de waarheid durven te vertellen waardeer ik hen alleen maar meer, omdat daaruit blijkt dat ze het beste met me voor hebben.

Van hen leer ik en zij maken mij groter, versterken mijn gevoel van eigenwaarde en geven me het gevoel dat ik ertoe doe, dat ik er gewoon mag zijn met al mijn (on)hebbelijkheden. Dat is vriendschap in de puurste vorm en dat is waar het in het leven om draait. Ja, ik ben een rijk mens!

Riejanne Zwiers.

*Vinden jullie het leuk ons op Facebook te volgen?

Like dan onze pagina Samenlezenisleuker en word om mee te kletsen over boeken lid van onze echte gezellige boekengroep! En dat kan hier: Samenlezenisleuker 📚🥂

Riejanne schrijft: Ode aan de vriendschap

Soms leer je iemand kennen waarvan je geen idee hebt dat er een mooie vriendschap uit voort kan vloeien. Ik heb zo’n vriendin. We leerden elkaar kennen door onze gezamenlijke liefde voor boeken en hadden beiden geen idee dat er veel meer in zat. Af en toe ging er een pb over en weer, maar langzamerhand groeide dat uit tot een gesprek in de app. Eerst nog alleen over boeken, maar dat groeide mondjesmaat uit naar privé. We konden uren appen zonder dat we elkaar ooit in het echt gehoord of gezien hadden. Het was goed zo!

Beiden hadden we de nodige levenservaring, maar ook onze muurtjes, die heel langzaam afbrokkelden ten opzichte van elkaar. Tot dat moment dat we elkaar voor het eerst spraken via de telefoon. Een bijzonder gesprek dat ik nooit meer vergeet. Bij het opnemen beiden de slappe lach. Waren het de zenuwen? Vervolgens een gesprek van ruim drie uur, waarbij we van serieus naar lachen, naar tranen gingen, om vervolgens lachend weer af te sluiten.

De volgende dag zinderde het nog na in mijn hoofd. Dit was heel bijzonder wat er tijdens ons gesprek gebeurde en uit het appje dat daarop volgde bleek dat het aan de andere kant net zo ervaren werd.

Toch duurde het in totaal een jaar of twee voor we elkaar in real life zagen. Beiden voorzichtig om mensen echt toe te laten was daar dan toch het moment. Het voelde goed van beide kanten, dus onze afspraak stond. Ik was in de buurt voor familiebezoek en aansluitend zouden we elkaar ontmoeten om samen wat te gaan drinken in de stad.

Dit klinkt geweldig natuurlijk maar de werkelijkheid was dat ik op een ongepast tijdstip in haar woonplaats aankwam, namelijk half zes. Een tijdstip waarop half Nederland doorgaans aan tafel zit. Een simpel telefoontje loste dit op. “Riejan, als jij het aandurft dompel ik je onder in mijn gezin en eet je met ons mee.” Bikkel als ik was zei ik heel stoer: ” Natuurlijk, dat gaan we doen. “

Daar zat ik ineens aan tafel met haar hele gezin en wat voelde ik me gelijk welkom. Het logische vervolg was om naar de tuin te verkassen waar we onder het genot van een roseetje aan het kletsen waren, nog steeds onwerkelijk dat we elkaar nu voor het eerst zagen. Later op de avond zou ik met de trein naar huis gaan tot ik een telefoontje kreeg. “Riejan, weet je wel dat er storing is met de treinen i.v.m. de hitte?” Nou weten de mensen die mij kennen echt wel dat de NS en ik geen vrienden zijn, maar dat zou me nu toch niet gebeuren? Ja hoor. Alle treinen lagen eruit en er was geen zicht op verbetering. Onze eerste ontmoeting en nu moest ze ook nog ruim een uur rijden om mij thuis te brengen. Als dat geen beproeving was 😉

Nu zijn we alweer ruim drie jaar verder. Drie jaar waarin we beiden het nodige voor de kiezen hebben gehad, drie jaar waarin we veel gedeeld hebben, maar ook drie jaar waarin we soms wat strubbelingen hadden. Strubbelingen omdat we ieder vanuit ons eigen referentiekader reageerden en soms oude muurtjes optrokken waardoor we elkaar niet konden bereiken, maar ondanks die muurtjes en geen echt contact bleven we elkaar opzoeken, zoekend naar een ingang die de boel weer kon doorbreken. Hoe mooi is dan dat we achteraf zeggen dat we ons beiden zo k*t voelden, omdat we elkaar even niet begrepen. Ook dat deelden we samen en spraken uit dat we dit dus ook kunnen. Zo hoort vriendschap te zijn. Puur en vol vertrouwen dat het altijd weer goed komt en we elkaar links- of rechtsom altijd weer weten te vinden. Op naar nog vele mooie jaren waarin we van elkaar kunnen leren, voor, achter en naast elkaar staan, maar vooral heel veel kunnen lachen om en met elkaar. Lof ya! 💜

Riejanne Zwiers.

*Vinden jullie het leuk ons op Facebook te volgen?

Like dan onze pagina Samenlezenisleuker en word om mee te kletsen over boeken lid van onze echte gezellige boekengroep! En dat kan hier: Samenlezenisleuker 📚🥂

Riejanne schrijft: Rouwen

Vanochtend luisterde ik naar een podcast van een vriendin over het verlies van haar broertje, nu dertig jaar geleden. Een podcast die recht mijn hart inkwam en al snel maakte dat de tranen over mijn wangen stroomden. Zoveel herkenning, dezelfde vragen, dezelfde gedachten…

Ze vertelde dat ze soms jaloers kon zijn op andere mensen die hun broers en zussen nog hebben. Iets wat heel herkenbaar is voor mij. Natuurlijk gun ik iedereen hun broers en zussen en ben ik blij dat de ander ze nog heeft, maar soms doet het ook gewoon een beetje pijn als je hoort dat ze naar hen toegaan. Pijn, omdat ik niet meer naar ze toe kan gaan, ze nooit meer kan zien en/of horen en ik het moet doen met mijn herinneringen. Herinneringen waarvan ik me soms afvraag of ik ze in de loop der jaren niet veel mooier gekleurd heb dan ze in werkelijkheid waren, omdat dat nog het enige is wat ik van hen heb.

Maar ook de boosheid, omdat anderen hun broers en zussen zoveel jaren langer om zich heen hebben (gehad). Een boosheid die ik mezelf soms kwalijk neem, omdat het niet terecht is, omdat het dan lijkt alsof ik dat de ander niet gun. En misschien is die boosheid wel heel functioneel, omdat dat makkelijker te handelen is dan dat grote verlangen om hen die ik zo mis nog een keer te zien, nog een keer samen te zijn. Dat verlangen om nog een keer samen herinneringen op te halen aan mijn vroegste vroeger, de gekkigheid die we beleefden, de ruzies die we maakten, maar ook het verlangen naar gewoon weer gewoon.

Misschien is dat laatste nog wel het grootste verlangen. Terug naar die tijd waarvan ik nooit het besef had dat dit ooit over zou gaan, dat het zo vanzelfsprekend was om mijn broer en zus te zien, zo vanzelfsprekend dat ze er gewoon waren.

Als ik nu naar mijn leven kijk is niets meer gewoon en vanzelfsprekend. Ik leef mijn leven en doe nog steeds de dingen die ik leuk vind, maar altijd is er dat knagende gevoel dat ik het nooit meer met hen kan delen. Tegelijkertijd is er door hen het besef dat het zo ineens afgelopen kan zijn, dat ik alles en meer uit het leven moet halen, omdat zij daar de tijd niet voor kregen. Mijn broer en zus die ik niet zo vaak benoem als ik zou willen, omdat daar altijd de angst is dat de ander denkt dat het nu maar eens klaar moet zijn, terwijl het voor mij voelt alsof dat nooit klaar is. Zij waren en zijn een heel belangrijk onderdeel van mijn leven en dat zal nooit veranderen.

En ja er gaan maanden voorbij waarin ik hen noem en over ze kan praten zonder dat daar gelijk het intense gemis aan te pas komt, maar dan zo ineens is het daar weer, wordt het getriggerd door iets wat je hoort, ziet of krijgt. Vorige week was zo’n momentje. Ik kreeg foto’s waar ik zelf opstond als vierjarige, foto’s die ik zelf niet eens kende en het liefste gelijk met mijn broer en zus wilde delen, omdat ik niet weet of zij die foto’s ooit gezien hebben, omdat zij mij misschien meer over die foto’s kunnen vertellen, maar misschien nog wel het meest omdat dat zou betekenen dat alles nog gewoon gewoon is.

Dat zijn de momenten dat het gemis snoeihard binnenkomt en me even terugwerpt in de tijd alsof ik ze gister verloren ben. En wat is het dan fijn dat er altijd die vriendin is die begrijpt hoe dat is en die mij leert dat rouwen mag. Vandaag, morgen en misschien nog wel veel langer, omdat rouwen nooit overgaat…

Riejanne Zwiers.

*Vinden jullie het leuk ons op Facebook te volgen?

Like dan onze pagina Samenlezenisleuker en word om mee te kletsen over boeken lid van onze echte gezellige boekengroep! En dat kan hier: Samenlezenisleuker 📚🥂

Riejanne schrijft: Onvermijdelijk…

Soms word je gedwongen om stil te staan bij keuzes die je niet wilt maken, maar die ook onvermijdelijk zijn. Vorige week ontving ik zo’n brief die ik het liefste aan de kant wilde gooien, niet over na wilde denken, heel hard voor weg wilde rennen. Zo’n brief die al je emoties op scherp zet en gevoelens naar boven haalt die zelfs niet reëel zijn.

Twintig jaar geleden is mijn moeder overleden en kwamen we plotseling voor de keuze te staan om te begraven of cremeren. Mijn moeder had zich daar nooit duidelijk over uitgelaten. Af en toe riep ze wel eens wat, maar dat veranderde een maand later dan weer. Kortom, ineens zaten we met onze handen in het haar, wat gaan we doen? Uiteindelijk hadden wij een hele theorie waarom we ervoor kozen om haar te begraven, maar realiseerden ons denk ik niet wat voor zorg dat ook weer met zich meebracht. Een graf moet immers onderhouden worden…

We kennen allemaal de graven waar nooit iemand komt, simpelweg omdat mensen er geen behoefte aan hebben, omdat er geen nabestaanden zijn, of omdat je gewoon niets hebt met een graf. In die laatste categorie val ik, maar dat realiseerde ik me toen niet goed genoeg. Voor mij is het graf gewoon een plaats waar iemand kan laten zien dat diegene een plekje op deze wereld heeft gehad.

Aangezien mijn broer en zus ver buiten de stad woonden, kwam het onderhoud van het graf voornamelijk voor mijn rekening. Ik vond het onzin dat zij twee uur moesten rijden om een bloemetje op het graf te zetten, dus deed ik dat ook namens hen. Zo gingen de jaren voorbij en wist ik altijd in mijn achterhoofd dat er een moment zou komen dat de grafrechten zouden verlopen.

Die brief kwam dus vorige week en ineens moest ik de beslissing nemen om te verlengen of te ruimen. Een brief die ontzettend veel losmaakte, want inmiddels leven mijn broer en zus ook niet meer. Ineens was daar die boosheid, die niet reëel is, maar hij was er wel. Boos op mijn broer en zus die er tussenuit gepiept waren en mij nu met deze beslissing lieten zitten.

De strijd tussen verstand en gevoel. Mijn verstand wat aan alle kanten riep dat ik niet nog eens tien jaar een graf wil verzorgen, een graf waar ik niets bij voel, ook al ligt mijn eigen moeder daar…

Maar dan het gevoel wat een stuk ingewikkelder is. Ben ik egoïstisch als ik het graf laat ruimen? Gooi ik mijn moeder dan niet aan de kant? Meerdere keren wenste ik dat ik – al was het maar een minuutje- even met mijn broer en zus in gesprek kon gaan, even horen hoe zij hierin staan en stiekem misschien ook wel om mijn boosheid naar hen te uiten, omdat zij er vandoor gingen en mij hiermee achter lieten.

Tegelijkertijd weet ik ergens wel dat zij mij in mijn beslissing zouden steunen, maar toch…het was ONZE beslissing om haar te begraven en wat er nu met het graf gebeurt is MIJN beslissing. Gelukkig heb ik gouden vrienden met wie ik dit allemaal kon delen, maar wat ze ook zeggen, het schuldgevoel over mijn moeder aan de kant gooien overheerst dan toch.

Ontneem ik haar nu de plek waar zij kan laten zien dat zij een plek op deze wereld heeft gehad, maak ik van iets ineens dat ze niets meer is, niemand meer is? Is het fair om een graf te behouden waar je alleen maar uit plichtsbesef naartoe gaat en niet omdat je daar nu zo graag wilt zijn?

Jij hebt mij op de wereld gezet en nu besluit ik om jou je laatste plaats af te nemen en nee, dat is niet omdat ik niet van je hou, maar omdat jij het verdient dat er iemand aan je graf staat die daar ook echt wil zijn, die daar staat omdat ze daar de connectie met jou voelt en niet omdat het moet. Dus kies ik er met pijn in het hart voor om het graf te laten ruimen en draag ik je bij me zoals ik nu al twintig jaar doe, op die plek waar ik je met niemand hoef te delen, die plek die alleen voor mij toegankelijk is, die plek die diep in mij zit.

Verstand en gevoel en ik laat het verstand nu beslissen. En juist door die beslissing voelt het alsof ik je nu opnieuw verlies, opnieuw afscheid van je moet nemen, voelt het voor even weer net zo rauw en scherp als twintig jaar geleden……

Riejanne Zwiers.

*Vinden jullie het leuk ons op Facebook te volgen?

Like dan onze pagina Samenlezenisleuker en word om mee te kletsen over boeken lid van onze echte gezellige boekengroep! En dat kan hier: Samenlezenisleuker 📚🥂

Riejanne schrijft: Respectloos en onbegrijpelijk

Zoals dagelijks scrolde ik door het lokale nieuws en daar stond het: Politie Hengelo spreekt afschuw uit over filmen reanimatie: “Respectloos en onbegrijpelijk.” Mijn maag draaide om, waar zijn we toch met z’n allen mee bezig? Iemand ligt te vechten voor zijn leven en jij vindt het nodig om dat te filmen? Realiseer je je dat dat ook kan gebeuren als een geliefde van jou voor zijn/haar leven vecht? Ik word hier zo boos van. Wat is het nut hiervan?

Hoe komt het überhaupt in je op om op zo’n moment je telefoon te pakken? Voel je je dan stoer, omdat jij erbij was, omdat jij het gefilmd hebt? Maakt dat jou toch een held? Als de mensen om jou heen vinden van wel, dan is er ook iets heel ernstigs mis met hen.

Onmiddellijk dwalen mijn gedachten af naar Frank. Een jeugdvriend die op zijn 21^ste een fataal motorongeluk kreeg. Alsof dat nog niet erg genoeg was moesten we ’s avonds op tv toekijken hoe zijn motor op de grond lag. Hij haalde Hart van Nederland en hoe? Ineens was daar dat besef, dat dit soort beelden dagelijks uitgezonden worden, maar dat de familie en vrienden dat ook zien. Voor de een sensatie en voor de ander een keiharde confrontatie. Daar ligt de motor van je geliefde zoon, broertje en vriend, wetende dat het alleen zijn motor is, omdat hij afgevoerd is naar het mortuarium…

Hetzelfde gebeurde ons bij het overlijden van mijn zus. Op de dag van de crematie kwam de uitvaartbus en droegen wij haar het huis uit. Op de hoek stond een grote groep mensen, die kennelijk voor het eerst een uitvaartbus zagen of misschien vonden ze het wel interessant dat mijn zus alleen vrouwelijke dragers had, namelijk wij, haar familie. Schaamteloos pakten ze hun mobieltjes, om foto’s van dit tafereel te maken. Ik zag het, maar liet het los op dat moment, omdat niet zij, maar mijn zus de volle aandacht verdiende die dag. Toch liet het me niet echt los en toen de plechtigheid etc. achter de rug was, dwaalden mijn gedachten af…

Wat gebeurde er met die foto’s die gemaakt werden op een voor ons emotioneel moment, waarom maakte je die foto’s überhaupt? Zijn dat de foto’s die bij een typisch verjaardagsfeestje rondgaan, onder de noemer: wat ik laatst toch zag… Of werden deze foto’s ook schaamteloos doorgedeeld op app, omdat het zo interessant was wat je daar zag? Ik kan er zelf met de pet niet bij dat je met dat soort situaties schaamteloos je mobieltje pakt om foto’s te maken. Mijns inziens mag/moet je in zo’n situatie waar iemand in nood is je mobieltje alleen gebruiken om hulp in te schakelen en ja er zit een camera op, maar gebruik die gewoon om de mooie, gezellige momenten vast te leggen, daar voelt iedereen zich beter bij toch?

Laten we met ons allen weer teruggaan naar een stukje menselijkheid, elkaar in zijn/haar waarde laten en vooral de privacy van ons medemens respecteren. Zelf loop ik door als ik ergens een ambulance zie staan, omdat ik me altijd verplaats in de ander en het me vreselijk lijkt als iedereen daar op een kluitje staat, om te zien wat er met je gebeurt.

Laten we ons realiseren dat het feit dat iemand voor zijn/haar leven vecht geen nieuws is, wat als een malle gedeeld moet worden. Nu ben jij degene die dat filmpje maakt en het vol trots verspreidt, maar stel je voor dat jouw geliefde de volgende is die op een filmpje rondgaat, voel je je dan nog zo trots? Ik weet zeker van niet!

Riejanne Zwiers.

*Vinden jullie het leuk ons op Facebook te volgen?

Like dan onze pagina Samenlezenisleuker en word om mee te kletsen over boeken lid van onze echte gezellige boekengroep! En dat kan hier: Samenlezenisleuker 📚🥂

Riejanne schrijft: ‘Waarom bleef je niet voor mij?’

Afgelopen zaterdag keek ik de korte film: ‘Waarom bleef je niet voor mij?’ De programmamaakster had haar moeder aan suïcide verloren en ging in gesprek met vier jonge kinderen die allemaal hun vader verloren hadden aan suïcide. Wat vond ik het heftig. Kinderen die nog zolang kind zouden moeten zijn, maar al op de basisschoolleeftijd geconfronteerd werden met zo’n groot verlies en dan ook nog de wijze waarop. De programmamaakster die die vragen stelde die niemand anders ooit vraagt aan achterblijvers.

Ik vond het schrijnend om te zien dat die kinderen daar eigenlijk nooit over praten, omdat het toch nog steeds taboe is, omdat het zo raakt aan hun schuldgevoelens, omdat er zoveel vragen zijn waar zij nooit antwoord op krijgen….Het raakte me diep om het verdriet van die jonge kinderen te zien, die naast het feit dat ze hun vader moeten missen ook moeten dealen met het feit dat het zijn eigen keuze was. Hoe verenig je zoiets in je leven? Waarom heerst daar nog steeds zo’n taboe op? Is dat omdat veel mensen zeggen dat het egoïstisch is van degene die suïcide verkiest boven het leven, omdat ze niet aan de nabestaanden denken? Kun je in dit opzicht wel spreken van egoïsme?

Ik zelf vind het niet egoïstisch, maar eigenlijk heel moedig. Ik denk dat deze groep al te ver heen is om nog aan de nabestaanden te denken en dat er zelfs een percentage is die denkt dat de nabestaanden beter af zijn zonder hen, wat ontzettend triest is. En ja, ik krijg vaak tegengas als ik zeg dat ik het moedig vind, dat respecteer ik ook, maar het verandert mijn mening niet.

Teruggrijpend naar het programma had ik ontzettend veel respect voor deze kinderen, vond ik het knap dat zij dit bespreekbaar durfden te maken, eerlijk en open vertelden over hun angsten en verdriet en dacht ik even terug aan mezelf….

Ik was zestien toen mijn vader een einde aan zijn leven maakte en ook ik sprak er nooit over. Mijn vader was dood en dat was het. Een van de redenen waarom ik er niets over zei, was omdat de moeder van een vriendinnetje mij zei dat dit nooit gebeurd was als ik naar mijn vader toe was gegaan. Ik kan jullie vertellen dat de grond onder mijn voeten wegzakte. Dit was te groot om te dragen, maar het raakte me zo dat ik het met niemand deelde….Nog steeds denk ik niet graag terug aan die periode, omdat ik het zo verwarrend vond. Er zoveel gebeurde wat ik niet begreep. Ik voortdurend het zinnetje: “het is mijn schuld” door mijn hoofd hoorde rondzingen. Het moment waarop ik besloot dat ik dit nooit aan iemand zou vertellen, uit angst de schuld bevestigd te krijgen. 25 jaar heb ik het voor me gehouden. 25 jaar schuld, schaamte en eenzaamheid, leven met een groot geheim. 

Dat moment waarop ik trillend uitsprak dat het mijn schuld was dat mijn vader suïcide had gepleegd en iemand recht in mijn gezicht zei dat dat nooit, maar dan ook nooit mijn schuld was. Ongeloof, verwarring, hoe kon iemand dit zeggen? Al 25 jaar was ik van het tegendeel overtuigd! Ik kon geen woord meer uitbrengen, maar kon het ook niet binnen laten komen. Niet mijn schuld? Onmogelijk! Hoewel ik het niet kon geloven was er toch een zaadje geplant. Een zaadje waar ik regelmatig aan terugdacht. Zou het…zou het echt mijn schuld niet zijn? Had hij het niet gedaan als ik naar ‘m toe was gegaan? Had hij het dan op een later tijdstip alsnog gedaan? Zoveel vragen…. Vragen waar je in moet berusten, omdat het antwoord altijd uit zal blijven.

Nu ik weer een aantal jaren en vele gesprekken verder ben kan ik eindelijk zeggen dat het niet mijn schuld was. Maar wat heeft dit een stempel op mijn leven gedrukt! Jarenlang gebukt gaan onder schuldgevoel. Wist ik toen maar wat ik nu weet…. Wat voor keus iemand ook maakt, het is zijn/haar eigen verantwoordelijkheid! Ik kan alleen maar zeggen dat ik de last van mijn schouders af mag laten vallen en mezelf recht in de spiegel aan kan kijken, terwijl ik zeg: “Het was niet mijn schuld!”

En dat is precies wat ik eenieder zo gun die hier mee te maken heeft (gehad). Het is zo menseigen om de schuld bij ons zelf te zoeken maar het werkelijke probleem ligt bij degene die ervoor kiest het leven te verlaten. Diegene die zo ontzettend moedig was om die keuze te maken, diegene die niet zag hoe belangrijk hij/zij was voor de achterban, diegene die gewoon nog hier had moeten zijn…….

Riejanne Zwiers

*Vinden jullie het leuk ons op Facebook te volgen?

Like dan onze pagina Samenlezenisleuker en word om mee te kletsen over boeken lid van onze echte gezellige boekengroep! En dat kan hier: Samenlezenisleuker 📚🥂

Riejanne schrijft: Jeugdsentiment

Kennen jullie dat? Van die momenten dat je niet zo goed weet wat je moet doen en dan maar appjes gaat versturen? Zo’n momentje hadden Kaat, Crien en ik. Wat begon als een flauwe opmerking over belletje trekken resulteerde in het ophalen van onze jeugdherinneringen, de spelletjes, tv- programma’s en natuurlijk leuke anekdotes. Zo mooi om te zien dat we alle drie in een ander deel van Nederland opgroeiden en toch nagenoeg dezelfde programma’s keken en dezelfde streken hadden.

Kaat die heel dapper zei dat ze nog wel eens een dagje kind zou willen zijn, weer rennen en sprinten zoals een kind dat zo goed kan. Goed idee? Nee! We kwamen al gauw tot de conclusie dat we na een halve dag bekaf zouden zijn of op de bank zouden eindigen met gekneusde en/of dikke enkels. Ook weer het voordeel van ouder worden hè, de consequenties overzien wat ons dan op een bepaalde manier ook weer beschermt tegen rare onbezonnen dingen.

De rages die er vroeger altijd waren met het buitenspelen. Verstoppertje, touwtjespringen, knikkeren, rolschaatsen, stoeprandje, stand in de mand en niet te vergeten de klikklak! Wat een ellende was dat zeg. Blauwe pijnlijke polsen, maar opgeven was geen optie. Oh, en dat moment dat de rollerskate kwam als vervanging voor de rolschaatsen. Geel met blauw met zo’n grote knop aan de voorkant, waarmee je kon remmen. Onze conclusie was dat die knop in het begin alleen maar in de weg zat. Als je namelijk iets te ver naar voren boog lag je al met je snufferd op de grond!

Kaat vertelde dat ze uuuuren lang kon touwtjespringen en dan met dubbeltouw. Kennen jullie dat nog? Oh wee, als je dan niet goed draaide dan riep degene die moest springen steevast: Jij draait pannenkoeken! Toen ik vertelde dat ik mijn springtouw van vroeger nog had (ja ja, zo’n hele lange waar je dubbel touw mee kan springen) was de afspraak snel gemaakt. De volgende keer neem ik ‘m mee en mag Kaat laten zien hoe goed ze dubbel kan springen. Eerlijkheidshalve moet ik hier wel bij opbiechten dat het een eenzijdige afspraak is hoor, Kaat weet hier niets van!

Het favoriete spelletje van Crien was spoorzoekertje, en ik ga er eigenlijk vanuit dat velen van jullie dat gespeeld hebben. Met stoepkrijt pijlen op de muur tekenen en daar natuurlijk opdrachten bij uitvoeren. Onze Crien kon dat urenlang spelen, jullie ook? Kaatsenballen konden we ook als de besten, en ik stel voor dat we een volgende keer gaan kijken of ons dat nog steeds zo makkelijk afgaat. De liedjes die erbij horen kennen we nog, dat werd wel duidelijk in de app.

Natuurlijk kwamen ook de tv-programma’s aan bod. Jullie kennen ze vast ook: Silas, Candy, Q&Q,  Stuif ’s in, Ren je rot, Klassenwerk en de familie Knots. Nou dat “kloddertje roze hier” van tante Til zullen velen van jullie zich nog wel kunnen herinneren. Q&Q kunnen we uiteraard nog steeds zingen hè, dus met ons geheugen zit het nog wel goed. Oh, en De Zevensprong, dat was zo spannend vroeger. Als klap op de vuurpijl konden Kaat en ik ook nog heel trots zeggen dat we De film van Ome Willem in het echt hadden gezien en beiden trots met zo’n blauw petje naar huis gingen.

Hoe mooi dat we elkaar hier weer zo in konden vinden, warme herinneringen met elkaar konden delen, een tijd waarin we eigenlijk alleen maar buiten speelden en dat zo volstrekt normaal was. Als de lantaarnpaal aan ging moest je naar binnen, zo simpel was het gewoon!

Ach en als je dan toch zo aan het kletsen bent komt natuurlijk het kattenkwaad ook aan de orde….   Ik weet dat het moeilijk te geloven is, maar zo heilig als we lijken waren we dus zeker niet.

Ik weet nog goed dat onze AH vroeger een bovenverdieping had waar ze kleding en speelgoed verkochten. Oh, en die leuning van die trap mensen. Oranje met bruin en daar kon je zo mooi vanaf glijden. Steevast werden we beneden door de bedrijfsleider opgewacht die ons vertelde dat we niet van de leuning af mochten glijden, omdat dat veel te gevaarlijk was. Schuldbewust beloofden we de beste man dat we het nooit weer zouden doen. De man draaide zich enigszins gerust om en hoppa wij renden de trap alweer op voor de volgende glijpartij.

Belletje trekken deden we natuurlijk ook, en wie van jullie had gedacht dat het uitgerekend onze Crien was, die dan altijd vergat om weg te lopen? Nou wij niet hoor! Ach het zat Crien ook niet mee hoor. Bij voetbal was ze altijd het vliegende doel en wilde bovendien kassa worden als ze later groot was en daar werd ze natuurlijk mee gepest door haar broers. Ach Crien, ons maakt het helemaal niet uit wat je wilde worden, want we vinden je hoe dan ook leuk!

Oh, en onze Kaat kon er ook wat van hoor. Misschien kennen jullie het wel? Punaise, touwtje en een spijker en dan tikte je daarmee tegen de ramen aan. Tenminste dat was de bedoeling hè. Als je Karin Benjamins heet gaat dat toch wat anders. Dan pak je de hamer en slaat de spijker vast in het kozijn en natuurlijk niet bij je eigen huis, want daar deed je zulke dingen niet. Jullie snappen dat de angst echt toesloeg toen de bewuste bewoner ook nog eens riep dat hij echt wel wist waar ze woonde.

Mijn favoriete spelletje vroeger was taxietje spelen, samen met mijn beste vriendinnetje. De een was taxichauffeur en de ander als passagier achterop de fiets. De kunst was natuurlijk om de passagier zo snel mogelijk af te leveren en dat deden we dan ook. Tot dat moment dat ik als passagier achterop de fiets zat en mijn vriendinnetje een vrouw ondersteboven reed. Godsamme, de vrouw in kwestie boos en wij? Wij lagen slap van de lach op de grond met de fiets bovenop ons en konden geen woord meer uitbrengen. Nog even een spannend momentje toen de vrouw dreigde naar onze ouders te gaan, maar dat ging goed. Ze wist namelijk niet waar we woonden en dat was maar goed ook.

Eerder schreef ik al dat onze Crien vliegend doel was bij de voetbal, maar dat was niet geheel zonder risico hoor. Er was namelijk een buurman die de bal doormidden sneed als hij de kans kreeg. Natuurlijk pikte Crien dat niet! Als de beste man zijn auto gewassen had schoten zij met een pluimbuis plakbessen tegen zijn schone auto aan. Dat pikte de buurman niet, dus de politie kwam eraan te pas. Crien haar moeder verdedigde haar kinderen met verve en riep: “Dat doen mijn kinderen niet”, waarop ons altijd eerlijke Crien zei: “Ja, ik deed ’t meneer maar ga ik alstublieft niet naar de gevangenis?”

Jullie snappen denk ik wel dat we heerlijk gelachen hebben bij het ophalen van deze herinneringen en we vonden het zo leuk dat we het nu ook met jullie willen delen. Hoe mooi zou het zijn dat jullie door deze verhalen ook weer even terugdenken aan die tijd dat buiten spelen en kattenkwaad uithalen het belangrijkste was, dat je dat onbezorgde weer even naar boven kunt halen, en door het te delen weer heel even kind kunt zijn. Wij waanden ons weer even in onze jeugdjaren, en hoewel we die niet samen doorgebracht hebben, voelde het door de herkenning wel even zo……meiden, wat was het leuk en mooi om dit te delen. Wij zijn nog lang niet uitgepraat!

Riejanne Zwiers.

Riejanne schrijft: Gewoon een zaterdagochtend

 

Gewoon een zaterdagochtend. Prachtig weer, dus iedereen wil zo snel mogelijk zijn/haar boodschappen in huis hebben om daarna van andere leuke dingen te genieten. Ook voor mij was het zo’n zaterdag, dus ik besloot al vroeg naar de winkel te gaan. Op weg naar huis realiseerde ik me dat het niet voor iedereen zo’n gewone zaterdagochtend was. Ik kwam namelijk een lijkwagen tegen die voorafgegaan werd door de uitvaartleider. Ineens was ik dus getuige van het moment waarop weer een familie afscheid moest nemen van hun geliefde.

Automatisch stapte ik van mijn fiets om te wachten tot ze mij gepasseerd waren. Voor mij iets vanzelfsprekends dat ik van huis uit meegekregen heb. Tot mijn grote verbazing gaven auto’s extra gas om erlangs heen te rijden, werd ik gepasseerd door fietsers die mij boos aankeken omdat ik daar stil op de weg stond. Het allerergste was nog die fietser die tussen de uitvaartleider en de lijkwagen heen schoot.

Dit soort dingen maken me zo boos. Is het zo erg dat je een half minuutje later thuiskomt? Diegene die in de lijkwagen ligt komt nooit meer thuis! Op het moment dat de chauffeur mij passeerde draaide hij zich naar me om en zei: “Dank u wel mevrouw.’ Dat moment kwam zo bij me binnen. Ik had een brok in mijn keel, omdat ik besefte dat het voor hem uitzonderlijk was dat ik daar stil bleef staan, terwijl het zo vanzelfsprekend zou moeten zijn. Deze chauffeur hoefde mij niet te bedanken, want dit is gewoon een vorm van respect die je hebt.

 

 

Tegelijkertijd dwaalden mijn gedachten af naar de begrafenis van mijn moeder. Zij, die ons zo had bijgebracht om stil te staan als er een stoet aankwam. Er was weinig waar ze zo fel over was als dat gegeven. Bij haar uitvaart gebeurde het. We reden vanuit het uitvaartcentrum naar de begraafplaats. De uitvaartleider liep nog voorop tot de stoet gevormd was en ineens zagen we ze. Aan weerskanten stonden twee dames stil. De één was van de fiets afgestapt en de andere mevrouw stond stil met twee zichtbaar zware boodschappentassen in haar handen. Dat moment waarop mijn zus en ik zachtjes tegen elkaar zeiden: “Ach mevrouw, zet die tassen toch op de grond.” Maar ook het moment waarop we vol schoten, dat dit uitgerekend bij onze moeder gebeurde. Iets waar zij bij ons zo op hamerde. Het beeld van die twee dames staat op mijn netvlies gebrand.

Dit alles schoot in die luttele seconden dat ik daar stond te wachten door me heen. Gevolgd door een enorme boosheid. Het liefst wilde ik met name de fietser die er dwars doorheen reed aanspreken op zijn gedrag, maar uit respect voor de overledene zei ik niets. Hoe kan het toch dat we zo met dit soort dingen omgaan? En stel je voor dat het jouw geliefde is die daar in die lijkwagen ligt….. Ik zag de familie van de overledene op de stoep staan, machteloos toekijkend hoe iemand dwars door de stoet van misschien wel hun vader of moeder heen reed. De uitvaartleider die voor de auto uitloopt en ogen voor, achter, links en rechts moet hebben, terwijl ze gewoon haar werk doet.

Ik besef echt wel dat de manier waarop we met dingen bezig zijn veranderd, maar het is een gegeven dat de dood nooit zal veranderen. Dat eenieder van ons daar vroeg of laat mee te maken krijgt. Laten we met ons allen het respect voor de dood en de overledene behouden. Laten we met ons allen de uitvaartleiders hun werk laten doen, zoals het protocol het weergeeft, maar laten we bovenal onze menselijkheid tonen in die situaties die al triest genoeg zijn. Het is zoiets kleins, maar voor nabestaanden zo’n groot gebaar……

 

 

Riejanne Zwiers.

 

**Vinden jullie het leuk ons op Facebook te volgen?

Like dan onze pagina Samenlezenisleuker en word om mee te kletsen over boeken lid van onze echte gezellige boekengroep! En dat kan hier: Samenlezenisleuker 😀

 

Riejanne schrijft: Verdriet verrijkt…

Vanochtend kreeg ik een berichtje van iemand die me vertelde dat haar moeder morgen naar het hospice gaat voor haar laatste fase. Tegelijkertijd vertelde ze me hoe ze merkte dat de mensen uit haar omgeving afstand van haar namen en of ik dat herkende. Onmiddellijk dwaalden mijn gedachten af en moest bekennen dat ik het helaas herkende.

Met het overlijden van mijn moeder (18 jaar geleden) liet een van mijn beste vriendinnen vier maanden niets van zich horen, terwijl ze twee straten van me afwoonde. Ze vond het te moeilijk hoorde ik achteraf van haar. Iets wat een grote kloof in onze vriendschap heeft veroorzaakt, want als er iets was, was er altijd die ene gedachte: toen was je er ook niet. Goddank was zij de enige en bleek ik verder gouden vrienden te hebben.

Ik vind het jammer dat mensen het nog steeds moeilijk vinden om met dit soort dingen om te gaan en vooral dat ze het niet uitspreken. Zeg gewoon dat je het heel moeilijk vindt en niet weet wat je moet zeggen, dan is het ijs al gebroken en kun je het gesprek aan gaan. Juist als iemand in je omgeving ongeneeslijk ziek is wil je de steun van de mensen om je heen ervaren.

Wat is er mis met gewoon vragen in welk stadium iemand zit? Vragen of iemand er vrede mee heeft en wat het met hen doet? Waarom is het voor velen nog steeds zo moeilijk om hier mee om te gaan? Ik heb het wel eens aan mensen gevraagd en kreeg als antwoord: ik wil je niet verdrietig maken. Daar gaat het dus mis. Iemand die in zo’n situatie zit is al verdrietig! Maar kennelijk wordt dat verdriet pas echt erkend als iemand huilt en daar zijn velen juist zo bang voor, dus is de makkelijkste weg  om iemand uit de weg te gaan. Niet beseffend wat voor kraters dat in vriendschappen slaat.

Degene die mij vanochtend het berichtje stuurde vertelde dat ze hierdoor keihard was en contacten heel makkelijk afstoot nu en ook dat is iets wat ik herken. Juist in zo’n kwetsbare periode waarin je iedereen om je heen heel hard nodig hebt is het ook zo makkelijk om de mensen die er niet voor je te zijn af te schrijven. Gelukkig heb ik inmiddels geleerd dat dat laatste niet altijd nodig is, dat ik gewoon door kan gaan met die mensen maar wel op een ander level. Accepteren dat de vriendschap niet is zoals jij dacht en op die grond verder gaan, waardoor het contact wat oppervlakkiger wordt. Wat ik tijdens het ziekbed van mijn zus overigens ook heel bijzonder vond was de categorie mensen die er precies het tegenover gestelde mee omgingen. De mensen die zeiden dat ze graag met mij op bezoek wilden bij mijn zus, want ze kenden haar immers. Ik moest dan diep nadenken waar ze haar van kenden en herinnerde me dan dat ze mijn zus wel eens gezien hadden samen met mij. Eerlijkheidshalve moet ik bekennen dat ik deze categorie destijds niet begreep en nu nog steeds niet. Hoezo wil je naar iemands sterfbed als je diegene een keer vluchtig hebt gezien? Hoezo zeg je dat je dan iemand kent? Ik durf rustig te zeggen dat ik sommige mensen al jaren om me heen heb en ze nog steeds niet ken 😉

Bizar om te zien wat er allemaal kan veranderen als je geconfronteerd wordt met een zieke in je omgeving. ‘T is niet alleen het onder ogen zien dat je iemand gaat verliezen, maar ook ervaren dat het contact met de mensen om je heen anders wordt.

Gelukkig ken ik de andere kant ook. De mensen die niet bang zijn om het gesprek aan te gaan, waardoor ik mijn meest kwetsbare kant durfde te laten zien en we elkaar ook daarin vonden. Iets wat onze vriendschap alleen maar sterker gemaakt heeft en juist dat stukje gun ik iedereen om me heen. Juist door het gesprek aan te gaan kom je dichter bij elkaar. Barst iemand in tranen uit? Sla een arm om ze heen en deel dat verdriet, daar help je de mensen mee.

Laten we er met ons allen voor waken dat mensen vriendschappen verliezen, omdat ze zich niet gesteund voelen in de periode waarin ze dat het hardste nodig hebben. Gewoon door uit te spreken dat je het moeilijk vindt, niet weet wat je moet zeggen, juist dan vind je elkaar. In het durven erkennen dat je niet weet hoe je er mee om moet gaan ligt meer begrip en openheid dan je hoofd afdraaien. Juist het erkennen van het niet weten maakt dat je dichter bij de ander komt. Zullen we daar gewoon met z’n allen mee beginnen? Vandaag nog?

Gewoon omdat ik een ieder gun dat vriendschappen verdiept worden en nog intenser kunnen worden. Dat is voor mij de winst die ik uit mijn verdriet gehaald heb. Het verdriet dat me ooit lam legde, maar wat me ook zo ontzettend veel mooie dingen heeft opgeleverd….

Riejanne Zwiers.