Riejanne schrijft: ‘Waarom bleef je niet voor mij?’

Afgelopen zaterdag keek ik de korte film: ‘Waarom bleef je niet voor mij?’ De programmamaakster had haar moeder aan suïcide verloren en ging in gesprek met vier jonge kinderen die allemaal hun vader verloren hadden aan suïcide. Wat vond ik het heftig. Kinderen die nog zolang kind zouden moeten zijn, maar al op de basisschoolleeftijd geconfronteerd werden met zo’n groot verlies en dan ook nog de wijze waarop. De programmamaakster die die vragen stelde die niemand anders ooit vraagt aan achterblijvers.

Ik vond het schrijnend om te zien dat die kinderen daar eigenlijk nooit over praten, omdat het toch nog steeds taboe is, omdat het zo raakt aan hun schuldgevoelens, omdat er zoveel vragen zijn waar zij nooit antwoord op krijgen….Het raakte me diep om het verdriet van die jonge kinderen te zien, die naast het feit dat ze hun vader moeten missen ook moeten dealen met het feit dat het zijn eigen keuze was. Hoe verenig je zoiets in je leven? Waarom heerst daar nog steeds zo’n taboe op? Is dat omdat veel mensen zeggen dat het egoïstisch is van degene die suïcide verkiest boven het leven, omdat ze niet aan de nabestaanden denken? Kun je in dit opzicht wel spreken van egoïsme?

Ik zelf vind het niet egoïstisch, maar eigenlijk heel moedig. Ik denk dat deze groep al te ver heen is om nog aan de nabestaanden te denken en dat er zelfs een percentage is die denkt dat de nabestaanden beter af zijn zonder hen, wat ontzettend triest is. En ja, ik krijg vaak tegengas als ik zeg dat ik het moedig vind, dat respecteer ik ook, maar het verandert mijn mening niet.

Teruggrijpend naar het programma had ik ontzettend veel respect voor deze kinderen, vond ik het knap dat zij dit bespreekbaar durfden te maken, eerlijk en open vertelden over hun angsten en verdriet en dacht ik even terug aan mezelf….

Ik was zestien toen mijn vader een einde aan zijn leven maakte en ook ik sprak er nooit over. Mijn vader was dood en dat was het. Een van de redenen waarom ik er niets over zei, was omdat de moeder van een vriendinnetje mij zei dat dit nooit gebeurd was als ik naar mijn vader toe was gegaan. Ik kan jullie vertellen dat de grond onder mijn voeten wegzakte. Dit was te groot om te dragen, maar het raakte me zo dat ik het met niemand deelde….Nog steeds denk ik niet graag terug aan die periode, omdat ik het zo verwarrend vond. Er zoveel gebeurde wat ik niet begreep. Ik voortdurend het zinnetje: “het is mijn schuld” door mijn hoofd hoorde rondzingen. Het moment waarop ik besloot dat ik dit nooit aan iemand zou vertellen, uit angst de schuld bevestigd te krijgen. 25 jaar heb ik het voor me gehouden. 25 jaar schuld, schaamte en eenzaamheid, leven met een groot geheim. 

Dat moment waarop ik trillend uitsprak dat het mijn schuld was dat mijn vader suïcide had gepleegd en iemand recht in mijn gezicht zei dat dat nooit, maar dan ook nooit mijn schuld was. Ongeloof, verwarring, hoe kon iemand dit zeggen? Al 25 jaar was ik van het tegendeel overtuigd! Ik kon geen woord meer uitbrengen, maar kon het ook niet binnen laten komen. Niet mijn schuld? Onmogelijk! Hoewel ik het niet kon geloven was er toch een zaadje geplant. Een zaadje waar ik regelmatig aan terugdacht. Zou het…zou het echt mijn schuld niet zijn? Had hij het niet gedaan als ik naar ‘m toe was gegaan? Had hij het dan op een later tijdstip alsnog gedaan? Zoveel vragen…. Vragen waar je in moet berusten, omdat het antwoord altijd uit zal blijven.

Nu ik weer een aantal jaren en vele gesprekken verder ben kan ik eindelijk zeggen dat het niet mijn schuld was. Maar wat heeft dit een stempel op mijn leven gedrukt! Jarenlang gebukt gaan onder schuldgevoel. Wist ik toen maar wat ik nu weet…. Wat voor keus iemand ook maakt, het is zijn/haar eigen verantwoordelijkheid! Ik kan alleen maar zeggen dat ik de last van mijn schouders af mag laten vallen en mezelf recht in de spiegel aan kan kijken, terwijl ik zeg: “Het was niet mijn schuld!”

En dat is precies wat ik eenieder zo gun die hier mee te maken heeft (gehad). Het is zo menseigen om de schuld bij ons zelf te zoeken maar het werkelijke probleem ligt bij degene die ervoor kiest het leven te verlaten. Diegene die zo ontzettend moedig was om die keuze te maken, diegene die niet zag hoe belangrijk hij/zij was voor de achterban, diegene die gewoon nog hier had moeten zijn…….

Riejanne Zwiers

*Vinden jullie het leuk ons op Facebook te volgen?

Like dan onze pagina Samenlezenisleuker en word om mee te kletsen over boeken lid van onze echte gezellige boekengroep! En dat kan hier: Samenlezenisleuker 📚🥂