Mariska Overman is bekend van haar beklemmende thrillers met Isabel Dieudonné in de hoofdrol. In 2017 debuteerde zij met Hoofdzaak, gevolgd door Voltooid (2018) en Verdoemd (2019). In deze reeks is de dood een terugkerend thema. Onder andere postmortale zorg, zelfmoord en euthanasie spelen een grote rol. Dat is niet verwonderlijk, Mariska is eigenaar van het bureau MORBidee dat de dood bespreekbaar maakt. Ook schrijft zij columns over dit onderwerp.
Sinds kort heeft Mariska echter een heel ander boek op de markt gebracht, namelijk Het geheim van Grace. Een verhaal dat meteen pakt, maar vooral een feelgoodmysterie is. Wat het extra bijzonder maakt, is dat het verhaal als Kobo Original op de markt is verschenen. Ze neemt de lezer mee naar het prachtige Ierland, de ideale setting om de lezer op het puntje van de stoel te brengen. Vol ongeduld stond ik dan ook te trappelen om Mariska enkele vragen te stellen over het hoe en waarom.
Gefeliciteerd met je Kobo Original! Om meteen met de deur in huis te vallen: hoe is het zo gekomen dat jij Het geheim van Grace in deze vorm uit mocht geven?
Vorig jaar heb ik een kort verhaal geschreven voor tijdschrift Flair. Dat verhaal ging over Maud in Ierland en het witte huis dat ze van haar tante erfde. Mijn uitgever, Ilse, vond het verhaal zo leuk dat ze vroeg of ik er niet een heel boek over kon schrijven. En ze dacht dat het een mooi idee was om te kijken of we het als Kobo Original in de markt konden zetten (en later alsnog als paperback). Dat leek mij super, omdat ik op die manier hopelijk ook weer nieuw publiek bereik. Gelukkig was Kobo ook enthousiast. En zo ontstond Het geheim van Grace… 🙂
Het verhaal is heel anders dan de thrillers die je geschreven hebt. Folklore, mythen en feelgood zijn enkele aspecten van Het geheim van Grace. Wat heeft je doen besluiten om deze weg in te slaan?
Na Verdoemd, waar zelfdoding het thema is, had ik behoefte aan een ‘luchtiger’ verhaal. Ik had al langer de wens om iets te schrijven dat meer richting feelgood gaat, maar wel met wat mysterie, en geschiedenis. Toen ik een kort verhaal voor de Flair mocht schrijven leek me dat een mooi moment om een verhaal als dit te schrijven. En dat beviel zo goed, zowel voor mezelf als voor de uitgever, dat het dus een heel boek is geworden. Met het boek dat ik nu schrijf zet ik de combinatie mysterie, tikkeltje feelgood, en geschiedenis, verder.
Je bent zelf ook naar Ierland afgereisd. Heb jij dat nodig om je verhaal te schrijven?
Ik denk dat als je het echt goed wilt doen, dat de locaties waarover je schrijft bezoeken, nodig is. Helaas is dat niet altijd mogelijk, maar ik probeer het zoveel mogelijk te doen. Via boeken en internet is gelukkig veel informatie te vinden, maar daarmee mis je altijd de beleving. Je mist de mensen, de geuren, de kleuren, details op straat of in woningen. En ter plekke ontstaan altijd weer ideeën die het boek beter maken.
In Het geheim van Grace komt ook het nodige bijgeloof van de bewoners van Ierland naar voren. Heb jij, toen je daar was, daar ook over gesproken met de mensen die daar wonen?
Ik heb vooral veel gelezen daarover. Ierland heeft een rijke historie aan spookverhalen, waar ik me in verdiept heb. En als je er zelf loopt, over de kliffen terwijl het mistig is, dan is het niet moeilijk om het ook te geloven…
Heb je zelf ook iets meegemaakt op dat gebied?
In Ierland niet, maar ik heb meerdere malen in mijn leven dingen meegemaakt die niet verklaarbaar waren. Dat betekent niet dat er niet toch een logische verklaring voor is, maar het zijn soms ook prettige voorvallen die ik graag aanneem voor waar. Sommige hebben te maken met mijn overleden broertje, en de gedachte dat iets een teken van hem was, is prettiger dan het afdoen als verbeelding of iets dergelijks. Niet alles valt te begrijpen, en dat is prima volgens mij.
In je boeken komt het thema overlijden vaak aan bod. Naast schrijven ben je een groot onderdeel van MORBidee, een bureau dat de dood bespreekbaar maakt. Hoe zijn jij en je partner Rob Bruntink op dit idee gekomen?
Ik werkte als projectleider opleidingen bij een uitvaartonderneming, en Rob als journalist gespecialiseerd in palliatieve zorg. Vanuit dat werk (en persoonlijke ervaringen) merkten we beiden hoe lastig het onderwerp dood is. Samen kwamen we op het idee om op creatieve manieren te proberen het praten over de dood voor mensen eenvoudiger te maken. In ons werk konden we dat niet kwijt, dus zo ontstond Bureau MORBidee (MO zijn mijn initialen, RB zijn Robs initialen, plus de toevoeging ‘idee’…. Met een knipoog naar het woord morbide… 😉 ).
Op welke manier merk jij dat er behoefte is om de dood voor mensen eenvoudiger te maken?
In de zorg ligt de focus op genezing en behandeling. Terwijl er elk jaar ongeveer 80.000 mensen doodgaan aan o.a. kanker en orgaanfalen. In zorgopleidingen is niet of nauwelijks ruimte voor praten over het levenseinde, waardoor die 80.000 mensen niet altijd de goede zorg krijgen die bij doodgaan hoort, en niet een afscheid waar naasten mee verder kunnen. In ons werk en in contacten met zorgpersoneel merken we dat iedere keer opnieuw. En in het dagelijks leven eveneens. Als het woord dood valt wuiven mensen het veelal weg: dat is een naar onderwerp, daar kun je het beter niet over hebben. Terwijl wel met elkaar praten mensen verbindt, en zorgt voor een beter afscheid van elkaar als de tijd gekomen is.
Je schrijft nu, qua boeken, fictie. Ben je van plan om ooit een non-fictie over dit onderwerp te schrijven?
We hebben vorig jaar een boekje (56 pagina’s) uitgebracht voor professionals: Levenseindegesprekken. Met daarin allerlei praktische tips om de dood in het werk bespreekbaar te maken. En er zijn plannen voor een soortgelijk boek, maar dan voor het grote publiek, niet de professional.
Ik kom even terug op het boek dat je nu aan het schrijven bent. Het bevat, zei je, de combinatie mysterie, tikkeltje feelgood, en geschiedenis. Kan je hier meer over vertellen?
Uiteraard! Het is een historisch mysterie, dat gaat over de raadselachtige verdwijning van de schedel van de Duitse dichter/filosoof Friedrich Schiller (gestorven 1805). Het is gebaseerd op historische feiten: in 2008 wees DNA-onderzoek uit dat de schedel van Schiller die in de sarcofaag in Weimar ligt (naast Goethe), niet van hem is. Waar de echte schedel is, weet niemand. Ik heb het boek opgedeeld in twee tijdlijnen: 2008 en 1805 (met terugblikken naar 1788 en 1789). In de lijn van 2008 gaat hoofdpersoon Johnny, journaliste, op zoek naar de schedel van Schiller. Dit doet ze samen met een jonge Duitse journalist, Noud. In de lijn rond 1805 gaat het over de driehoeksverhouding tussen Schiller en twee zussen, Charlotte en Caroline, waarvan er een zijn vrouw wordt. Het is een combinatie van een mysterie en een historische roman, waarbij beide tijdlijnen uiteraard met elkaar te maken hebben. En het is bovenal een verhaal over liefde. Ik werk er nu twee jaar aan, en heb ontzettend veel research gedaan, zowel in literatuur als ter plekke (Weimar en Rudolstadt in Duitsland). Inmiddels denk ik dat ik een expert ben als het over het leven van Schiller gaat… ;-).
Wat interessant! Wat trekt jou zo aan als het gaat om mysteries uit het verleden?
Ik ben gek op geschiedenis, vroeger wilde ik een tijdje lerares geschiedenis worden. En als kind las ik veel sagen en legenden, heerlijk vond ik dat. Over weerwolven, zeemeerminnen, witte wieven, spoken en andere spannende mythes. In het verleden barst het van de mysteries, en daar met een hedendaagse bril naar kijken levert mooie verhalen op. Juist het mysterie geeft ruimte om als schrijver een verhaal om heen te bouwen. Want tenslotte weet niemand hoe het écht zit. De zelfbedachte theorie die achter het verdwijnen van de schedel van Schiller zit, zoals ik die in mijn Schillerboek beschrijf, zou dus zomaar echt gebeurd kunnen zijn…
Ik krijg nu al zin om het te lezen! Over weerwolven, zeemeerminnen en andere mythische wezens gesproken: denk je dat je daar ooit nog een boek over gaat schrijven?
Dat lijkt me wel erg leuk! Wat weerwolven betreft, heb ik wel een ideetje… Maar wanneer ik daar tijd voor heb? In ieder geval komt er in de winterbundel die in november uitkomt van de Crime Compagnie een kortverhaal van mij met iets over Witte Wieven…
Laatste vraag: wie bewonder jij op schrijfgebied?
Wie bewonder ik… Ik heb de hele negentiende eeuwse Russische bibliotheek gelezen, ik bewonder bijna alle auteurs van die tijd, met name Dostojewski. Maar ik bewonder ook iemand als Liane Moriarty, die naar mijn mening erg ingenieuze boeken kan schrijven. En David Mitchell, misschien bewonder ik hem wel het meest, wat een schrijver! Niet alleen qua plot, maar ook stilistisch.
*** Interview by Eva Krap.
**Vinden jullie het leuk ons op Facebook te volgen?
Like dan onze pagina Samenlezenisleuker en word om mee te kletsen over boeken lid van onze echte gezellige boekengroep! En dat kan hier: Samenlezenisleuker 📚🥂
Mariska Overman zelf volgen? Duhhh en dat kan hierrrrr 😀
Samenlezenisleuker 