Joanne Carlton heeft met Stof, waarin een giftige stofwolk een einde aan al het leven maakt, een dystopie geschreven die alle benodigde ingrediënten bevat. Vaart, spanning, emoties; het komt allemaal aan bod. Niet verwonderlijk, want haar eerdere boek, Hart-Slag, werd ook met lovende kritieken ontvangen. Joanne schreef deze naar aanleiding van het overlijden van haar vader en zus en wekte bij de lezers dan ook de nodige emoties op. Oorspronkelijk verschenen deze boeken in het Engels, inmiddels zijn zij ook in het Nederlands verkrijgbaar. Maar dat is nog lang niet alles.
Velen kennen deze veelzijdige auteur onder de naam Sandra J. Paul, waaronder haar Nederlandse werk verscheen. Schrijven zit duidelijk in haar bloed en ze is nog lang niet uitverteld.
Een giftige stofwolk. Hoe kwam je op het idee om dit te gebruiken in een verhaal?
Dit was eigenlijk een heel interessant gegeven. Mijn designer maakt af en toe covers die ze dan in haar groep gooit. Zo creëerde ze ook de gouden cover die ik gebruikt heb voor de Engelse versie van het boek, Dust. Ik was zo gek van het concept dat er meteen een idee in mijn hoofd sprong om daar iets mee te doen. Binnen een paar uur had ik eigenlijk mijn hele verhaal, waarin een giftige stofwolk “dust” dus een belangrijke rol zou spelen.
Bijzonder hoe een enkel beeld meteen je fantasie aanwakkert. Het is ook iets wat zomaar echt kan gebeuren. Heb jij weleens angst dat onze wereld door een ramp als dit in een dystopie zal veranderen?
Absoluut, zeker in deze ernstig verstoorde politieke tijden. Er zijn veel mensen aan de macht die teveel macht hebben en niet de persoonlijkheid die je zou moeten hebben om op die positie te staan. Dat beangstigt mij ontzettend, het feit dat er een paar mensen zijn die eigenlijk het lot van de wereld kunnen bepalen. Dan heb je natuurlijk ook onze klimaat perikelen én de technologie die zo snel vooruitgaat dat het voor velen moeilijk is om nog te volgen. Ik ben er dus van overtuigd dat een verkeerde zet dit scenario zou kunnen veroorzaken.
Dat gegeven speelt ook een belangrijke rol in je boek. Je bent daarbij uitgegaan van het principe dat maar twee mensen mogen overleven: de zogenaamde Adam en Eva. Zou jij zelf deze rol op je kunnen of willen nemen?
Ik heb veel met dit dilemma gespeeld in mijn hoofd tijdens het voorbereiden en schrijven van dit boek en het antwoord is nee. Als iedereen rondom mij weg zou zijn, dan zou ik dit niet aankunnen. Jij wel?
Nee, ik zou het ook niet kunnen. Vooral als iedereen om je heen weg is.
Simon, de hoofdpersoon, worstelt hier ook mee en wat mij betreft heb je zijn gevoelens echt weergaloos omschreven. Vertelde hij jou zijn verhaal of was het voor jou een kwestie van behoorlijk inlevingsvermogen?
Bedankt voor het compliment! Bij het schrijven beeldde ik me in hoe ik me zou voelen als ik mijn gezin – mijn drie zonen en partner – zo zou verliezen en hoe ik daarmee om zou gaan. De fijne lijn tussen verdriet en woede is zo dun dat het heel snel kan omslaan. Ik zou ook mijn verdriet in woede en onmacht laten omzetten en als iemand mij tot zoiets zou dwingen, zou ik ook hard tegenstribbelen en proberen daar een einde aan te maken. Maar Simon vertelde sowieso zijn verhaal – zeker het deel met zijn gezin speelde zich zo voor mijn ogen af.
Het verhaal is puur vanuit Simon geschreven. Heb je ooit de behoefte gevoeld om het vanuit de kant van ‘Eva’ te schrijven?
Ik vind dit een hele goeie vraag want die heb ik mezelf bij het schrijven ook gesteld: waarom enkel Simon (Adam) en niet Eva ook? En ik heb dit ernstig overwogen zelfs. Maar uiteindelijk besloot ik om dieper in te gaan op Simons familie (wat in het oorspronkelijke kortverhaal veel minder uitgediept was). Dit vond ik mooier en intenser om te doen.
Oorspronkelijk schrijf je in het Engels. Hoe is dat zo gekomen?
Ik schrijf eigenlijk boeken in twee talen: Nederlands en Engels. Aanvankelijk begon ik als auteur als Sandra J. Paul met Nederlandstalig werk, maar in werkelijkheid schrijf ik ook al ruim twintig jaar Engelse kortverhalen en novelles. Toen ik mijn droom om als Sandra uitgebracht te worden vervuld had, wist ik dat het tijd was om het ook in het Engels te proberen, met succes. Heart-Beat is een boek dat voor mij erg belangrijk is en ik voelde aan dat dit eerst in het Engels moest geschreven worden. Het nodigde zich daar ook echt toe uit.
Het klinkt raar, maar nu ben ik echt twee verschillende auteurs geworden: Als Sandra focus ik me nu vooral op jeugdthrillers zoals De Duistere School en thrillers voor volwassenen, zoals Kwijt, dat er deze maand aankomt. Als Joanne schrijf ik zeer out of the box verhalen zoals Dust, waar ik echt mijn paranormaal ei in kwijt kan. Als Joanne pen ik eerst mijn verhalen in het Engels, terwijl Sandra meteen Nederlandstalig werk is. Dit is een combinatie die voor mij goed werkt. Ik ben altijd aan twee zaken tegelijkertijd bezig en dat lukt goed.
Bijzonder hoe dat dan werkt! Gemene vraag, ik weet het, maar is er één die meer overheerst of meer je voorkeur geniet?
Nee ;). Ik schrijf graag in beide talen en kan me ook echt wel uitleven bij beiden. Als de muze een bepaald idee heeft, is het op dat moment die auteur die de overhand neemt.
Is het nooit voorgekomen dat ze je gelijktijdig riepen?
Dat gebeurt eigenlijk altijd wel, maar ik heb geleerd om te doseren. En zoals ik mogelijk al eerder vermeldde, schrijf ik vaak aan twee dingen tegelijkertijd. Zo ben ik momenteel zowel bezig aan Het Verlaten Huis – het vervolg van De Duistere School en Hell City, een nieuwe Joanne – uitzonderlijk een novelle. Hierdoor hou ik beide persoonlijkheden ook tevreden. 😉
Wil je al een beetje vertellen waar Hell City over gaat?
De mensen die mij volgen weten dat ik graag experimenteer en aparte dingen doe. Hell City is ook zoiets. Ik kan er in dit stadium nog niet veel over zeggen, alleen dat het weer iets totaal anders is dan alles wat ik ooit heb gedaan.
Deze novelle is een tweede boek van me geïnspireerd door een cover. Ik nam vorig jaar deel aan een leuke coverwedstrijd en won dus een heel bijzonder werk van een knappe coverartist waarvan ik wist dat ik er iets heel bijzonders mee moest doen. De cover zelf is schitterend en ik ben dan ook heel blij en vereerd dat mijn naam erop zal staan.
Ik krijg het idee dat jij echt leeft voor verhalen. Had jij dat als kind ook al? Dat je dan iets zag en je fantasie meteen met je op de loop ging?
Ja hoor, mijn eerste verhalen dateren van toen ik tien jaar oud was, uitgeschreven op papier. Op mijn elfde mocht ik met een typemachine van mijn broer aan de slag en nadien met een elektronische versie waar ik dan zo van die inktcassettes voor nodig had. Sommige van die verhalen heb ik nog steeds in mijn bezit. Dan denk ik soms: ooit ga ik daar iets mee doen, maar in werkelijkheid doe je dat natuurlijk niet.
Er zijn altijd wel nieuwe ideeën en verhalen die in me opkomen, waardoor ik een google drive heb met zo’n 300 kortverhalen en onafgewerkte dingen. 😉
Wat zou jij nou heel graag willen bereiken op schrijfgebied?
Ik droom er wel eens over dat er een boek van me verfilmd zou worden en dat ik dan ook zelf mee kan werken aan het filmscenario. Dus als een producer dit leest –> mijn adres is gekend. ;). Daarnaast wil ik mezelf telkens weer heruitvinden. Ik ben niet iemand die je in één box kan duwen en zeggen dat het een genreschrijver is, waardoor ik echt niet weet wat er nog allemaal gaat komen. Thrillers en jeugdthrillers weet ik wel, maar daarnaast kan het eender wat zijn en hangt het echt af van de muze en wat mijn gevoel me zegt.
Ik ben heel trots op Stof en de bijzondere aspecten aan dat verhaal, maar evenzeer op Kwijt – mijn nieuwste Sandra thriller – omdat het een boek is waar ik meer dan twee jaar heb ingestopt om de juiste toon, gevoelens en spanning te vinden.
Voor 2020 heb ik drie heel bijzondere projecten die eraan gaan komen, die elk ook een bijzondere plek in mijn hart zullen hebben. Een novelle schrijven is mijn eerste keer (in boekvorm), een opvolger op het zeer succesvolle Duistere School schrijven in die mate dat je hem als standalone kunt lezen, is ook geen sinecure. En de thriller die ik plan voor het najaar van 2020 is ook weer iets dat ik nog nooit gedaan heb.
Die uitdagingen heb ik nodig om te evolueren.
Klinkt als leuke uitdagingen! Hoe is het voor jou als auteur om te horen/lezen hoe de lezers op jouw boeken reageren?
Oh fantastisch. Bij mijn eerste boek was ik doodnerveus om de allereerste reacties te horen te krijgen.
Dat went wel, zeiden collega’s, maar eigenlijk doet het dat nooit. Het blijft ongelofelijk spannend, of het nu om je eerste of je honderdste boek gaat. En ik vind het nog steeds ongelofelijk als mensen naar me toekomen en zeggen hoe ze genoten hebben van mijn boek. Ik sta dan echt met tranen in de ogen. Lezers zien het eindproduct van een lange periode waarin je naar dit moment toeleeft en ik kan nog steeds niet beschrijven hoe goed het aanvoelt om een reactie te krijgen. Het is fantastisch. Ik ben mijn lezers ook ontzettend dankbaar voor hun steun – vooral degenen die er vanaf het begin bij waren en me volgen in mijn diversiteit als auteur.
Wat vind jij het moeilijkste onderdeel van het hele schrijfproces?
Het afscheid nemen van de personages. Bij sommige boeken meer dan bij anderen, maar het voelt altijd wel aan als een vaarwel aan figuren die je zelf gecreëerd hebt en waar je dan niet meer mee verder gaat.
Het schrijven zelf verloopt heel organisch en wijst altijd zichzelf wel uit. Het minst leuke zijn de vele correctierondes ;). Tegen de tijd dat je boek uit is, heb je het al zoveel keer gelezen dat je het wel kan dromen.
Heb je weleens dat personages dan evengoed nog in je oor fluisteren, ondanks dat het boek af is?
Heel veel. Simon is zo iemand, maar ik heb afscheid genomen. Ik beslis altijd op voorhand of er een sequel komt of niet.
Soms smeken mensen erom – zoals bij Duistere School – waar er echt ontzettend veel vragen over een vervolg kwamen. Soms luister ik en soms negeer ik die stem en denk ik aan al die andere dingen die ik nog wil doen. 😉
Ik kom nog even terug op het stukje ‘je paranormale ei kwijt kunnen’. Wat maakt dat voor jou zo’n fascinerend aspect?
Goh, ik heb altijd al een fascinatie gehad voor het paranormale. Ik heb zelf ook regelmatig dingen voor die je “normaal” niet kunt verklaren, maar ik wijt dit vooral aan instinct en luisteren naar jezelf.
Als kind was ik gefascineerd door series zoals Twilight Zone. Later werd dat dan The X-Files of aanverwante reeksen. Ik ben ervan overtuigd dat wij als mens onze volledige capaciteiten niet kennen (is ook medisch en wetenschappelijk bewezen uiteraard) en dat daar het paranormale uitkomt. Daarom vind ik het ook heerlijk om te spelen met die toets. Soms is dat echt wel meer dan anders, zoals in Stof, maar soms ook subtiel, zoals in Hart-Slag, waar ik ook een paranormale toets aan heb gegeven die me zelf ook al is overkomen. Als je eens goed rond hoort in je vriendenkring, dan zal je versteld staan van wat die zoal meemaken.
Kan jij daar een voorbeeld van geven?
Er zijn er wel wat – vooral mijn dromen durven wel eens uit te komen.
Het frappantste dat ik ooit heb meegemaakt, heeft met mijn tweeling te maken. Ik wist maanden op voorhand dat ik een tweeling zou krijgen, lang voor ik zwanger geraakte. Ik moest een firmawagen bestellen en heb toen zelfs bewust een groot model gekozen omdat ik me al voorbereidde op hun komst. De HR-dame trok grote ogen toen ik maanden later kwam vertellen dat ik zwanger was van mijn jongens. 😉
In je werk gebruik je ook het buitenaardse aspect. Geloof jij hier ook in?
Ik ben geen UFO-jager of zo, hoewel ik denk dat UFO-jagers best wel grappige mensen kunnen zijn met een bijzondere hobby.
Ik ben er wel van overtuigd dat wij niet de enige bewoonde planeet zijn, zeker niet als er voortdurend nieuwe planeten worden gevonden, maar buitenaards leven kan alles zijn: van organismen tot kleine beestjes tot soortgelijke menselijke vormen tot monsters. Maar wie, wat, waar? Alvast een heel eind van ons verwijderd ;). Ik denk dat het “denken dat het bestaat” niet hetzelfde is als rotsvast overtuigd zijn als “ze zijn er en ze zijn hier”. Maar waarom zou het niét bestaan?
Er zijn inderdaad genoeg mensen die hier helemaal voor gaan. Ofwel UFO-jagers, en dan heb je ook nog mensen die onderzoek doen naar paranormale fenomenen en bijvoorbeeld spookhuizen bezoeken inclusief apparatuur. Heb je weleens de behoefte gevoeld om een dag met zo’n groep mee te lopen onder het mom van research?
Lijkt me wel tof om te doen, hoewel spookhuizen me wel angst aanjagen. Ik zou dan graag zo eens een keer mijn tanden zetten in de zogenaamde waarzeggers. Daar lijkt me nog wel behoorlijk wat inspiratie te halen.
Wie weet ooit nog eens :-).
Laatste vraag: wat geeft jou het ultieme ‘samenlezenisleuker’ gevoel?
Goeie vraag! Ik geef regelmatig schrijfworkshops waarbij de term ‘samenschrijvenisleuker’ misschien wel van toepassing is.
Als auteur is het sowieso fantastisch als mensen de moeite en tijd nemen om een boek van je te lezen en daarop reageren. Het voordeel van sociale media is dat je heel dicht bij je lezers staat en ook wel vrij snel te weten komt hoe die zich voelen bij je boek. Als dat meermaals gebeurt, dan geeft mij dat de ultieme voldoening.
*** Interview by Eva Krap.
**Vinden jullie het leuk ons op Facebook te volgen?
Like dan onze pagina Samenlezenisleuker en word om mee te kletsen over boeken lid van onze echte gezellige boekengroep! En dat kan hier: Samenlezenisleuker 📚🥂
Joanne Carlton herself volgen? Dat kan hier:
Samenlezenisleuker 