Jac las: Het lange afscheid-Raymond Chandler*****

Chandler

Over de auteur:

Raymond Thornton Chandler (Chicago, 23 juli 1888 – La Jolla (Californië), 26 maart 1959), was een Amerikaans schrijver van detectiveverhalen en -romans. Zijn bekendste titels zijn The Big Sleep en The Long Goodbye, beide met Philip Marlowe als hoofdpersoon. Samen met Dashiell Hammett en James M. Cain (de Californische School), geldt hij als één van de vaders van het ‘hard-boiled’ detectivegenre. Hij schreef slechts 7 misdaadromans en ruim 24 korte verhalen, die tot klassiekers uitgroeiden en van grote invloed waren op andere schrijvers, zoals Ross Macdonald. Hij wordt “de Shakespeare van de hard-boiled fictie” genoemd.

( Bron: https://nl.wikipedia.org/wiki/Raymond_Chandler )

Chandler’s hoofdpersoon , Philip Marlowe, is ‘een nette, aardige, cleane, privédetective die geen as op de grond zou laten vallen en nooit meer dan één pistool bij zich zou dragen’.

Iedere serieuze thrillerlezer heeft ooit wel eens gehoord van Raymond Chandler of zijn alter ego Philip Marlowe. Maar gelezen? Uitgeverij Atlas Contact geeft een bijzondere reeks uit, L.J. Veen Klassiek geheten. Tussen Jane Austen, Dostojevski, Tolstoi en Flaubert duikt daar zeer onverwacht, Het lange afscheid op van Raymond Chandler. Een briljante ingeving van een belezen redacteur.

Waar gaat het boek over?

Philip Marlowe is een hard boiled privédetective. Hard gekookt wil zoveel zeggen als ruwe bolster, blanke pit en niet corrupt en chantabel.

Het verhaal speelt begin vijftiger jaren van de vorige eeuw in Los Angeles en Hollywood. Toen de wij hier in Nederland bezig waren door de klei te waden die de watersnoodramp achtergelaten had en Reve’s benauwende De avonden als naoorlogs hoogtepunt van de Nederlandse literatuur werd beschouwd , was in Amerika al een totaal andere mondaine maatschappij ontstaan met uitwassen als drank, dope, verveling, geld en riooljournalistiek – in willekeurige volgorde –  en waar sex en harde misdaad als verdienmodel floreerden.

Sylvia Lennox is een slet, een steenrijke slet. Zij wordt vermoord. Aan stukken geslagen met een bronzen beeldje in het bijgebouw  waar zij regelmatig mannen ontvangt. Sylvia  Potter is haar meisjesnaam. Zij is de dochter van Harlan Potter, een steenrijke en ijskoude miljonair. Haar man Terry Lennox wordt verdacht van de moord op zijn vrouw. Philip Marlowe wordt ingeschakeld om wat hand- en spandiensten te verlenen. Hij zet Terry op een vliegtuig naar Mexico. In een Mexicaans gat pleegt Terry zelfmoord, na eerst nog een bekentenis te hebben afgelegd. Hij stuurt op het laatst nog een brief naar Marlowe. So far, so good. Marlowe laat het er niet bij zitten. Daar maakt hij geen vrienden mee. Het begin van een markante, spannende en uitstekend geplotte thriller.

Vanaf bladzijde een is duidelijk dat Raymond Chandler geen gewone schrijver is. In de jacht op de waarheid stuurt hij privédetective Philip Marlowe alle kanten op in  een juweel van een thriller, die uitsteekt boven 99,99% van wat ooit op dit gebied op de markt is gebracht. Het plot zit ijzersterk in elkaar, maar dat komt meer voor. De schrijfstijl, met veel korte zinnen, is eerder horkerig en schokkerig te noemen dan vloeiend, en is bepaald geen voorbeeld van een mooie stylist.

Maar waar Chandler verreweg de meeste schrijvers op verslaat en ver achter zich laat, is het ultieme leesplezier dat hij weet te creëren met zijn honderden one liners, wisekracks en rauwe, sterke, flonkerende dialogen. Met een ongelooflijk cynisme en een verbijsterende hoeveelheid one liners wordt de middelmaat omver geschopt De harde, cynische humor laat de lezer regelmatig verbijsterd achter, en doet hem  dan weer eens opveren van plezier, ingehouden grinniken of bulderen van de lach.

Daarnaast is zijn talent om mensen en situaties met enkele woorden heel visueel te karakteriseren, bijzonder te noemen. De ondervragingen door bullebakken, commandant Gregorius en Grenz, zijn ronduit hilarisch en legendarisch te noemen. Trouwens, ook  zijn omschrijving van de blonde droom die Eileen Wade heet, is onaards, net als Eileen zelf. Maar ook schrijnende overpeinzingen over geld, macht, corruptie en de consumptiemaatschappij in een tijd dat alle Nederlanders bezig waren met de wederopbouw.

Voor elke thrillerlezer zou dit boek verplichte kost moeten zijn, voor elke Nederlandse thrillerauteur ook. Ook al is het boek 65 jaar geleden geschreven, de inhoud is fris en fruitig en voldoet aan de hedendaagse eisen die wij aan een topthriller stellen, ondanks de evolutie die het genre intussen heeft doorgemaakt. Wie wil er nou niet rondzoeven in een Chevy of een Oldsmobile, zonder gestoord te worden door een smartphone?

Vijf + sterren.

Jac Claasen.

Gepubliceerd door

Samenlezenisleuker

Recensies, winacties, tips, leesclubs, columns, een kort verhaal of interviews! Kortom, alles wat maar gezellig en leuk is met betrekking tot boeken :-D

Geef een reactie

Vul je gegevens in of klik op een icoon om in te loggen.

WordPress.com logo

Je reageert onder je WordPress.com account. Log uit /  Bijwerken )

Facebook foto

Je reageert onder je Facebook account. Log uit /  Bijwerken )

Verbinden met %s